Opinia Rzecznik Generalnej TSUE ws. kredytów hipotecznych WIBOR (sygn. C-471/24)

1. Tło sprawy: C-471/24 – J.J. przeciwko PKO BP S.A.

Sprawa C-471/24 została skierowana przez Sąd Okręgowy w Częstochowie; dotyczy konsumenta J.J. i PKO BP oraz wniosku o zwrot części rat oraz nieważność lub niewykonalność klauzuli o oprocentowaniu zmiennym opartym na wskaźniku referencyjnym WIBOR (Curia).

Rzecznik Generalna TSUE, Laila Medina, przedstawiła opinię w tej sprawie 11 września 2025 r. (Curia).

2. Główne tezy opinii Rzecznik Generalnej

A. Zakres stosowania dyrektywy 93/13 – klauzule oparte na WIBOR podlegają kontroli

Rzecznik uznała, że zapis o zmiennym oprocentowaniu oparty na WIBOR może podlegać ocenie na podstawie dyrektywy 93/13/EWG — o ile w prawie krajowym nie ma obowiązkowego stosowania wskaźnika ani jego konkretnej wartości (Prawo.pl).

B. Wymóg przejrzystości (art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13)

Warunek umowny należy ocenić pod kątem jasności i zrozumiałości. Bank musi precyzyjnie poinformować kredytobiorcę o:

nazwie wskaźnika referencyjnego i jego administratorze (GPW Benchmark S.A.),
metodzie jego ustalania (w tym opartej w większości na szacunkach, a nie transakcjach),
możliwych skutkach ekonomicznych wykorzystania WIBOR — tak aby konsument mógł oszacować całkowity koszt kredytu (Business Insider Polska).

C. Ocena nieuczciwości klauzuli (art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13)

Sąd krajowy ma zbadać, czy klauzula dotycząca WIBOR:

została sformułowana w sposób niejasny lub niezrozumiały,
prowadzi do znaczącej nierównowagi kontraktowej na niekorzyść konsumenta,
a konsument wyraził świadomą zgodę po otrzymaniu pełnych informacji.

Jednocześnie Rzecznik podkreśliła, że sądy nie mogą oceniać samego wskaźnika WIBOR ani jego metody ustalania, ponieważ jest to regulowane przez rozporządzenie UE 2016/1011 (BMR); wszelkie wątpliwości co do metody należy kierować do KNF w ramach procedury administracyjnej (Business Insider Polska).

3. Znaczenie opinii dla konsumentów i rynku

Opinie znanych mediów wskazują na przełomowy charakter dokumentu – „konsumenci na wygranej pozycji” (Infor.pl), otwarcie drogi do rosnącej liczby pozwów, dostrzeganie możliwości kwestionowania klauzul opartych o wskaźnik WIBOR (CHF24.PL).
Eksperci podkreślają, że choć opinia nie jest wiążąca, to Trybunał zwykle jej kierunku przestrzega przy wydawaniu wyroku. Wyrok TSUE ma się ukazać prawdopodobnie na przełomie 2025/2026 r. (Gazeta Prawna).
Specjaliści wskazują, że kluczowe będzie ustalenie, czy banki właściwie wywiązały się z obowiązków informacyjnych, sugerując, że to może decydować o uznaniu zapisu za nieuczciwy (CHF24.PL).

4. Link do opinii Rzecznik Generalnej

Z pełnym tekstem opinii Laili Mediny z dnia 11 września 2025 r. (sprawa C-471/24, J.J. przeciwko PKO BP S.A.) można zapoznać się na stronie:

👉 [Opinia Rzecznik Generalnej TSUE – C-471/24 (J.J. przeciwko PKO BP S.A.)]
https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=304262&pageIndex=0&doclang=PL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=5232845

5. Polecane artykuły w polskich mediach

„Opinia rzecznika generalnego TSUE w sprawie WIBOR. Radca prawny: konsumenci na wygranej pozycji!” – Infor.pl (Infor.pl)
„Kto ma rację wokół sporu o WIBOR. Sprzeczne interpretacje opinii z TSUE” – Business Insider Polska(Business Insider Polska)
„Rzecznik generalny TSUE wypowiedział się w sprawie WIBOR-u” – Rzeczpospolita (Rzeczpospolita)

6. Wnioski i rekomendacje

Rzecznik Generalna TSUE uznała, że warunki kredytów hipotecznych oparte na WIBOR mogą być poddane ocenie pod kątem nieuczciwych klauzul na podstawie dyrektywy 93/13.
Kluczowe znaczenie ma transparentność – konsument ma prawo do pełnej i precyzyjnej informacji o wskaźniku i jego skutkach.
Sąd winien zweryfikować czy konsument wyraził świadomą zgodę na ryzyko wynikające ze stosowania spornego warunku umownego po otrzymaniu pełnych i dokładnych informacji.
Jeżeli w umowie zabrakło takiej transparentności, sporny zapis może zostać uznany za abuzywny.
W rezultacie konsument może domagać się np. zwrotu nadpłaconych rat, przekształcenia oprocentowania na samą marżę banku lub – w skrajnych wypadkach – unieważnienia umowy kredytowej.
Choć opinia nie jest wiążąca, to zwykle TSUE podąża jej ścieżką; oczekiwany wyrok TSUE może zatem potwierdzić te wnioski.

Kredytobiorco, jeśli masz umowę kredytu opartą o WIBOR – napisz do nas.