Kiedy mamy do czynienia ze spłatami lub dopłatami na rzecz spadkobierców?

Wtedy, gdy dzielimy majątek spadkowy w naturze i

• przypadające na rzecz danego spadkobiercy przedmioty majątkowe nie pokrywają jego udziału spadkowego (dostałem za mało);
• dany spadkobierca nie otrzymał żadnego przedmiotu z majątku spadkowego (nie dostałem nic).

Gdy dostaliśmy za mało, należy nam się dopłata.

Gdy nie dostaliśmy nic, należy nam się spłata.

 

 

PRZYKŁAD SPŁATY: Do majątku spadkowego należy mieszkanie o wartości 150 tys. zł, samochód o wartości 100 tys. zł oraz motor o wartości 50 tys. zł.

Spadkobiercami są trzej bracia: Szymon, Jan i Witold.

Wszyscy dziedziczą po 1/3. A zatem, skoro wartość majątku spadkowego wynosi 300 tys. zł, to na każdego z braci przypada udział o wartości 100 tys. zł.

Jednak oprócz Szymona, żaden z braci nie chciał ani mieszkania, ani samochodu, ani motoru.

W postępowaniu o dział spadku sąd podzielił spadek w naturze, przyznając na rzecz Szymona mieszkanie, samochód oraz motor i zasądził od Szymona na rzecz braci kwoty po 100 tys. zł tytułem spłaty.

 

 

 

PRZYKŁAD DOPŁATY: Do majątku spadkowego należy mieszkanie o wartości 150 tys. zł, samochód o wartości 100 tys. zł oraz motor o wartości 50 tys. zł.

Spadkobiercami są trzej bracia: Szymon, Jan i Witold.

Wszyscy dziedziczą po 1/3. A zatem, skoro wartość majątku spadkowego wynosi 300 tys. zł, to na każdego z braci przypada udział o wartości 100 tys. zł.

W ramach działu spadku w naturze Szymon otrzymał mieszkanie (150 tys. zł), Jan samochód (100 tys. zł) a Witold motor (50 tys. zł).

W ramach takiego podziału Szymon otrzymał więcej niż powinien, Jan odpowiednio, Witold za mało.

Wobec tego bracia uzgodnili, iż Szymon uiści na rzecz Witolda dopłatę w wysokości 50 tys. zł.

 

Jak spłacić spadkobierców?

Powyższe reguły dotyczą zarówno umownego działu spadku, jak i sądowego działu spadku.

Wysokość spłat i dopłat powinna być ustalona na podstawie cen rynkowych.

W umownym dziale spadku wysokość spłat i dopłat nie musi odpowiadać wielkości udziałów spadkowych.

Jeżeli pomiędzy spadkobiercami  nie ma zgody co do spłat i dopłat pozostaje im jedynie droga sądowa.

W postępowaniu sądowym wysokość spłat i dopłat musi odpowiadać wielkości udziałów.

Sąd oznacza termin i sposób ich uiszczenia.

Spłaty lub dopłaty mogą zostać rozłożone na raty.

Termin spłat i dopłat nie może przekraczać lat 10.

Sąd określa także wysokość i termin płatności odsetek.

Kwestia spłat i dopłat przedstawia się inaczej jeżeli chodzi o gospodarstwo rolne, w którym istotna rolę odgrywa porozumienie współspadkobierców gospodarstwa rolnego.

Tę kwestię przedstawimy w kolejnym wpisie.