Zaliczanie darowizn i zapisów windykacyjnych na schedę spadkową – część 2
Kontynuujemy zaliczanie darowizn i zapisów windykacyjnych na schedę spadkową. Temat ten jest obszerny, a zatem artykuły mają jedynie charakter ogólny, sygnalizujący najważniejsze zasady. Zachęcamy do kontaktu, celem szczegółowego omówienia Twojego przypadku.
ALBO UMOWA ALBO SĄD
Pamiętaj, że zaliczanie darowizn może zostać nastąpić zarówno w ramach umowy zawartej pomiędzy spadkobiercami, jak i w postępowaniu sądowym o dział spadku.
KTO JEST ZOBOWIĄZANY DO ZALICZANIA DAROWIZN I ZAPISÓW WINDYKACYJNYCH NA SCHEDĘ SPADKOWĄ?
Krąg osób, które zobowiązane są do zaliczania darowizn i zapisów windykacyjnych na schedę spadkową jest ściśle określony przez przepisy.
Są to zstępni oraz małżonek spadkodawcy, a także przysposobiony oraz jego zstępni.
O kręgu osób obowiązanych do zaliczenia decyduje moment otwarcia spadku.
Późniejsze zmiany podmiotowe związane ze spadkobraniem po osobach zobowiązanych do zaliczenia lub na skutek nabycia udziału w spadku powodują zmiany osób uczestniczących w dziale spadku.
Nie powodują jednak wygaśnięcia obowiązku zaliczenia darowizn i zapisów windykacyjnych.
W związku z tym należy uznać, iż następcy prawni zstępnych i małżonka spadkodawcy są zobowiązani do zaliczenia darowizn, jeżeli ten obowiązek obciążał ich poprzedników.
Ocena, czy osoba należy do kręgu spadkobierców zobowiązanych do zaliczania darowizn, powinna być dokonywana na chwilę dokonywania darowizny.
PRZYKŁAD
Jan darował na rzecz Kingi mieszkanie o wartości 400 000 zł.
Jan zmarł, pozostawiając spadek o wartości 200 000 zł.
Do dziedziczenia po nim zostali powołani żona Kinga i syn Grzegorz. Dziedziczą oni w częściach równych.
I opcja:
Darowizna została dokonana przed zawarciem przez nich małżeństwa, a zatem nie podlega zaliczeniu na schedę spadkową. W konsekwencji Kinga otrzyma część udziału spadkowego odpowiadającego wysokości 1/2, czyli 100 000 zł.
II opcja:
Darowizna została dokonana po zawarciu przez nich małżeństwa, a zatem podlega zaliczeniu na schedę spadkową. Mieszkanie zostanie zaliczone na schedę spadkową Kingi, co wyczerpuje jej udział w spadku. W konsekwencji cały spadek (200 000 zł) otrzyma syn Grzegorz.
ZAPIS WINDYKACYJNY
Z kolei, skuteczność zapisu windykacyjnego ustanowionego na rzecz małżonka należy liczyć od dnia jego otrzymania, czyli od dnia otwarcia spadku.
Samo ustanowienie zapisu windykacyjnego przed zawarciem małżeństwa nie wpływa na obowiązek zaliczenia go na schedę spadkową obdarowanego.
DECYZJA SPADKODAWCY CO DO ZALICZENIA DAROWIZNY NA SCHEDĘ SPADKOWĄ
Spadkodawca może zadecydować czy darowizna ma być zaliczona na schedę spadkową, czy też nie.
Jeżeli z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna lub zapis windykacyjny zostały dokonane ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia, wówczas obowiązek ten nie występuje.
Zwolnienie z zaliczania na schedę spadkową ma miejsce wtedy, gdy spadkodawca oświadczy o tym, iż darowizna jest dokonywana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia lub jeżeli z okoliczności sprawy wynika taka wola spadkodawcy.
Oświadczenie może być złożone w dowolnej formie.
W razie braku takiego oświadczenia o niezaliczaniu darowizny i zapisu windykacyjnego decydować mogą okoliczności, z których wynika, że wolą spadkodawcy było to, aby darowizna lub zapis windykacyjny na rzecz danej osoby nie były zaliczone na należną jej schedę spadkową.
Jeżeli zaliczanie darowizn na schedę spadkową stanowi dla Ciebie trudność – czekamy na kontakt.