Jeżeli śmierć spadkodawcy gospodarstwa rolnego nastąpiła w okresie:

• pomiędzy 6 kwietnia 1982 r. a 30 września 1990 r.

i aktualnie chcemy uregulować kwestie spadkowe, wówczas zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu cywilnego w brzmieniu nadanym mu ustawą zmieniającą z dnia 26 marca 1982 r.

Sprawdź jak przedstawia się porządek dziedziczenia zgodny z ww. ustawą:

 

DZIEDZICZENIE USTAWOWE

 

SPADKOBIERCY ZMARŁEGO – DZIECI I MAŁŻONEK SPADKODAWCY

Przede wszystkim obowiązujące w poprzedniej wersji Kodeksu cywilnego w art. 1059 pojęcie „dzieci” zamieniono na „spadkobiercy” i uchwalono, że to właśnie spadkobiercy zmarłego dziedziczą gospodarstwo rolne, jeżeli w chwili jego śmierci (czyli w chwili otwarcia spadku):

• odpowiadają warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności (co zgodnie z art. 160 Kodeksu cywilnego oznacza, iż stale pracują w jakimkolwiek gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej albo mają kwalifikacje, do prowadzenia gospodarstwa rolnego) albo
• są małoletni bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo
• są trwale niezdolni do pracy.

W pierwszej kolejności za spadkobierców uznać należy dzieci spadkodawcy oraz jego małżonka.

 

WNUKI

Podstawowa zasada brzmi: jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał przechodzi na jego dzieci (wnuki spadkodawcy) w częściach równych.

Z kolei, jeżeli dziecko spadkodawcy żyje w chwili otwarcia spadku, ale nie spełnia warunków do odziedziczenia gospodarstwa rolnego wskazanych wyżej, wówczas jego dzieci (wnuki spadkodawcy) mogą dojść do dziedziczenia – ale tylko wtedy, gdy spełniają warunki wskazane wyżej.

• zerknij zatem wyżej na podtytuł spadkobiercy zmarłego – dzieci i małżonek spadkodawcy.

Ta sama zasada dotyczy dalszych zstępnych spadkodawcy, a zatem np. dzieci jego wnuków.

 

RODZEŃSTWO

Rodzeństwo dochodzi do dziedziczenia wtedy, gdy co prawda zstępni spadkodawcy żyją, ale nie mogą odziedziczyć gospodarstwa rolnego ze względu na nieodpowiadanie warunkom wskazanym wyżej.

• zerknij zatem wyżej na podtytuł spadkobiercy zmarłego – dzieci i małżonek spadkodawcy.

Przy czym, warunkiem dojścia w takim przypadku do dziedziczenia przez rodzeństwo jest wymóg, by rodzeństwo pracowało w jakimkolwiek gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej albo posiadało kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego.

 

DZIECI RODZEŃSTWA

Jeżeli rodzeństwo spadkodawcy żyje w chwili otwarcia spadku, ale nie spełnia warunków do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, wówczas jego dzieci mogą dojść do dziedziczenia – ale tylko wtedy, gdy pracują w jakimkolwiek gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej albo posiadają kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Ta sama zasada dotyczy dalszych zstępnych, a zatem np. dzieci dzieci rodzeństwa.

 

DZIEDZICZENIE NA ZASADACH OGÓLNYCH

Co do zasady – jeżeli spadkobierca ustawowy spełnia warunki do dziedziczenia gospodarstwa rolnego – jest dopuszczony do dziedziczenia.

Jeżeli jednak ani małżonek spadkodawcy, ani żaden z jego krewnych nie spełnia tych warunków, albo jeżeli do dziedziczenia dochodzą wyłącznie osoby trwale niezdolne do pracy, wówczas do dziedziczenia gospodarstwa rolnego dochodzą spadkobiercy na zasadach ogólnych.

 

DZIEDZICZENIE TESTAMENTOWE

Spadkobiercą testamentowym gospodarstwa rolnego mogła być każda osoba, która w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) pracowała w jakimkolwiek gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej albo posiadała kwalifikacje, do prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Jeżeli osoba taka nie spełnia tych warunków, wówczas do dziedziczenia dochodzą spadkobiercy ustawowi.