Czy odrzucając spadek po zmarłym rodzicu możemy dziedziczyć po naszym dziadku?

Zgodnie z przepisem art. 1020 Kodeksu cywilnego spadkobierca, który odrzucił spadek zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

 

PRZYKŁAD

Umiera ojciec Marcina. W związku z faktem, że ojciec Marcina ma spore długi, a jego majątek nie jest duży, Marcin odrzuca spadek po nim. Marcin nie bierze udziału w dziedziczeniu.
Następnie, po kilku latach umiera dziadek Marcina ze strony ojca. Marcin wie, że dziadek był osobą zamożną. Zastanawia się jednak czy – skoro odrzucił spadek po ojcu i nie brał udziału w dziedziczeniu po nim – jest uprawniony do dziedziczenia po swoim dziadku? Szczególnie, że z całej rodziny uprawnionymi do dziedziczenia byliby tylko on i syn dziadka. …Połowa spadku dla Marcina? Kuszące.

Zgodnie z przepisem art. 931 § 2 Kodeksu cywilnego jeżeli dziecko spadkodawcy (ojciec Marcina) nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał (ojcowi Marcina), przypada jego dzieciom w częściach równych (Marcinowi).

Faktem jest, że ojciec Marcina zmarł przed śmiercią dziadka Marcina. Nie dożył zatem otwarcia spadku po dziadku. Ale Marcin odrzucił spadek po ojcu.

Czy w takiej sytuacji jest uprawniony do dziedziczenia bezpośrednio po dziadku? TAK.

Sądy przez lata różnie podchodziły do tej kwestii, często uważały, że w takiej sytuacji wnuk nie może dziedziczyć po dziadku. W związku z licznymi wątpliwościami w orzecznictwie Sąd Najwyższy rozstrzygnął powyższą kwestię i przesądził, iż wnuki dziedziczą bezpośrednio po spadkodawcy, tzw. prawem własnym a odrzucenie przez nich spadku po swoim rodzicu nie jest przeszkodą do dziedziczenia po dziadku.

Odrzucenie zatem przez Marcina spadku po swoim ojcu – w naszym przykładzie – nie ma żadnego znaczenia w kwestii późniejszego dziedziczenia po dziadku. Marcin stanie się bogatszy.