Kredyt frankowy a rozwód – ta okoliczność była nie lada problemem dla eksmałżonków, bowiem do tej pory samodzielne wystąpienie do sądu o unieważnienie umowy kredytu frankowego było obarczone wysokim ryzykiem. Mamy jednak dobrą wiadomość dla tych kredytobiorców frankowych, którzy rozwiedli się i nie mają na tyle dobrych relacji z eksmałżonkiem, by wspólnie wystąpić do sądu o unieważnienie umowy kredytu frankowego. Teraz współdziałanie nie jest już konieczne.

Uchwała Sądu Najwyższego z 19.10.2023 [III CZP 12/23]

W Uchwale z dnia 19 października 2023 roku Sąd Najwyższy (III CZP 12/23) umożliwił wystąpienie na drogę sądową tym wszystkim frankowiczom, którzy pozostają w konflikcie ze współkredytobiorcami, a w szczególności z eksmałżonkiem. Sąd Najwyższy orzekł, że w takich sprawach (co do tej pory nie było przesądzone, a o kredycie frankowym po rozwodzie pisaliśmy tutaj) nie występuje tzw. współuczestnictwo konieczne.

To oznacza, że na drogę sądową nie muszą występować wszyscy współkredytobiorcy, a wystarczy, że zrobi to tylko jeden z nich.

Sąd Najwyższy stwierdził, że:

„w sprawie przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu nie zachodzi po stronie powodowej współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców.”

Brak współuczestnictwa koniecznego

Sąd Najwyższy podjął uchwałę na wniosek Sądu Apelacyjnego w Katowicach. Sprawa będąca przedmiotem sporu pomiędzy konsumentem a bankiem dotyczyła umowy kredytu frankowego z roku 2005, a celem kredytu było pokrycie przez małżonków kosztów budowy domu. Z powództwem wystąpiła jedynie kredytobiorczyni, bowiem małżeństwo wcześniej się rozpadło.

Sąd Okręgowy w Gliwicach powództwo oddalił. Uzasadniając oddalenie powództwa Sąd Okręgowy wskazał, że ewentualny wyrok ustalający, że umowa kredytu – której stroną był także ówczesny mąż powódki – była nieważna, dotyczyłby wszystkich stron umowy, wobec czego w postępowaniu musi także uczestniczyć eksmałżonek (został on nawet przez Sąd Okręgowy wezwany do wzięcia udziału w sprawie, ale nie odpowiedział na wezwanie). Powódka nie zgodziła się z orzeczeniem Sądu I instancji i złożyła apelację. Teraz – na skutek Uchwały Sądu Najwyższego – jej sytuacja prawna jest jasna.

Eksmałżonek może działać samodzielnie

Powyższe orzeczenie Sądu Najwyższego należy ocenić pozytywnie, bowiem w dotychczasowym orzecznictwie przeważało stanowisko, że byłych współmałżonków – w zakresie roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu frankowego – łączy współuczestnictwo konieczne, co w wielu przypadkach powodowało, że byli małżonkowie nie mogli skierować sprawy na drogę postępowania sądowego, ze względu na istniejącymi pomiędzy nimi konflikt.

Jak wynika z powyższego kredyt frankowy a rozwód to już nie problem, a eksmałżonek może w pojedynkę dążyć do unieważnienia umowy.