Nieważność testamentu z powodu wad oświadczenia woli
Niekiedy po ogłoszeniu testamentu okazuje się, że zawiera on zaskakujące dyspozycje co do przekazania lub podziału majątku spadkodawcy. Wówczas zastanawiasz się dlaczego spadkodawca postąpił w taki sposób. Jesteś zaskoczony i nie dowierzasz, iż spadkodawca mógł w taki sposób rozrządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci.
Zadajesz sobie pytanie – czy aby na pewno wszystko jest w porządku?
Być może właśnie w Twojej sprawie zachodzi jedna z okoliczności powodujących, iż sporządzony w ten sposób testament jest nieważny.
Zwróć uwagę, że testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
- w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;
- pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;
- pod wpływem groźby.
W przypadku stanu wyłączającego świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli klasyczny przykład stanowi choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy, czy też inne – nawet przemijające – zaburzenia psychiczne. W toku przewodu sądowego – po wydaniu opinii przez biegłego sądowego – sąd podejmie decyzję, czy choroba, na którą cierpiał spadkodawca faktycznie miała wpływ na świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.
W odniesieniu do błędu, chodzi o błąd subiektywnie istotny. Błąd, który należy ocenić z perspektywy spadkodawcy.
Z kolei groźba powoduje nieważność testamentu niezależnie od kogo pochodzi i czego dotyczy. Może być skierowana bezpośrednio do spadkodawcy lub do innej osoby, jeżeli taka groźba powoduje, iż spadkodawca pod jej wpływem zmienia swoje rozrządzenie testamentowe.
Należy pamiętać, iż w razie wystąpienia jednej z ww. przesłanek – cały testament jest nieważny (w zależności od okoliczności danej sprawy istnieje jednak możliwość tylko częściowego unieważnienia testamentu).
Do kiedy możemy powołać się na nieważność testamentu z powodu wad oświadczenia woli?
Na podniesienie kwestii nieważności testamentu z powodu wad oświadczenia woli mamy 3 lata od dnia, kiedy dowiedzieliśmy się o przyczynie nieważności, nie później jednak niż po upływie 10 lat od otwarcia spadku.