ZASADA:
Stwierdzenie nabycia spadku oraz poświadczenie dziedziczenia nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.

 

Stwierdzenie nabycia spadku (przed sądem) bądź sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia (u notariusza), nie mogą nastąpić wcześniej niż:

• przed chwilą złożenia oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przez wszystkich znanych sądowi (notariuszowi) spadkobierców lub
• w przypadku bierności po stronie spadkobierców i nie złożeniu przez nich żadnego oświadczenia co do przyjęcia bądź odrzucenia spadku – w terminie 6 miesięcy od otwarcia spadku.

Upływ sześciomiesięcznego terminu liczonego od daty otwarcia spadku, może ulec przedłużeniu, gdy spadkobiercy dowiedzieli się o tytule powołania do spadku w różnych datach, albo przed upływem przedmiotowego terminu nie ziścił się warunek powołania danej osoby do spadku – np. fundacja ustanowiona przez spadkodawcę w testamencie nie została wpisana do odpowiedniego rejestru bądź nie nastąpiło żywe urodzenie się dziecka poczętego.

Nabycie spadku następujące w chwili śmierci spadkodawcy nie jest nabyciem definitywnym, bowiem spadkobierca może jeszcze odrzucić spadek ze skutkiem wstecznym. Dlatego też zasadą jest, iż stwierdzenie nabycia spadku (notarialne poświadczenie dziedziczenia) nie mogą nastąpić przed chwilą złożenia oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku przez wszystkich znanych spadkobierców.

Jako wszystkich znanych spadkobierców należy rozumieć osoby, które zostały ustalone przez sąd w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku albo przez notariusza w toku sporządzania protokołu dziedziczenia.

Jeżeli po stwierdzeniu nabycia spadku okaże się, iż istnieją jeszcze inne osoby, które nie złożyły oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku, mogą one podważyć dokonane już stwierdzenie nabycia spadku, w postępowaniu o uchylenie bądź zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku bądź o uchylenie aktu poświadczenia dziedziczenia.

 

PRZYKŁAD nr 1:
Pan Jan zmarł w dniu 01.05.2020 r. Spadkobiercami Pana Jana były dwie osoby, które w dniu 08.05.2020 r. udały się do notariusza i złożyły oświadczenia o przyjęciu spadku. W tej sytuacji notariusz mógł sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia przed upływem 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku (dzień śmierci Pana Jana).

PRZYKŁAD nr 2:
Pan Jan zmarł 01.09.2019 r. Spadkobiercami Pana Jana były 4 osoby – żona, córka oraz dwóch kolegów. Na dzień 02.01.2020 r. wyznaczone było posiedzenie sądu w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku. O terminie posiedzenia poinformowani byli wszyscy spadkobiercy, jednak jeden z nich – Pan Grzegorz nie stawił się w sądzie i nie złożył oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. W tej sytuacji sąd nie mógł wydać postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku na posiedzeniu w dniu 02.01.2020 r., gdyż nie wszyscy znani spadkobiercy złożyli oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.