WIBOR – konflikt prawny między kredytobiorcami a bankami: Rzecznik Finansowy wydaje istotne opinie w sprawie kredytów opartych na WIBOR-ze.

Rzecznik Finansowy pod koniec marca 2024 roku wydał istotny pogląd mogący mieć wpływ na setki sporów prawnych między kredytobiorcami a bankami, związanymi z kredytami opartymi o wskaźnik WIBOR. Opublikowany istotny pogląd Rzecznika stawia pod znakiem zapytania praktyki banków w zakresie informowania klientów o zmianach stóp procentowych oraz uczciwość stosowanych klauzul oprocentowania.

Kontrowersje wokół klauzul oprocentowania

Centralnym punktem sporu są klauzule zmiennego oprocentowania, które łączą wysokość rat kredytowych z ruchami stawek WIBOR (więcej o WIBORZE tutaj). Rzecznik Finansowy wskazał na kilka kwestii, które budzą jego zaniepokojenie:

• Brak przejrzystości: Istnieje niedostateczna przejrzystość w umowach kredytowych dotyczących sposobu obliczania oprocentowania związanego z WIBOR-em. Kredytobiorcy często nie są w pełni świadomi, jak zmiany stóp procentowych wpływają na wysokość ich rat.
• Ryzyko asymetrii informacji: Banki dysponują znacznie większymi zasobami informacji niż przeciętny kredytobiorca. To może prowadzić do sytuacji, w których banki wykorzystują swoją przewagę, wprowadzając klientów w błąd lub nieprawidłowo interpretując warunki umowy.

Analiza informowania klientów o zmianach stóp procentowych

Rzecznik Finansowy podkreślił wagę jasnego informowania klientów o zmianach stóp procentowych i ich wpływie na koszty kredytu. W jego opinii, banki często zawodzą w tym zakresie, nie dostarczając wystarczających informacji lub prezentując je w sposób zbyt skomplikowany dla przeciętnego kredytobiorcy.

Jak podkreśla Rzecznik Finansowy umowa musi określać warunki zmiany oprocentowania kredytu, zatem reguły ustalania zmiennej stopy oprocentowania powinny wynikać z treści zawartej umowy.

Konsument na podstawie prawidłowo wskazanych w treści umowy regułach powinien móc przewidzieć jakie konsekwencje niesie zmiana oprocentowania. Kwestia ta nie może być przedmiotem dowolnego ustalania przez bank.

Zdaniem Rzecznika Finansowego „Warunki zmiany kredytowania:

1. muszą być określone w sposób zapewniający konsumentom rzetelną, prawdziwą i pełną informację;
2. muszą wskazywać na konkretne okoliczności, od których zmiana ta jest uzależniona;
3. muszą przewidywać kryteria obiektywne i zewnętrzne w stosunku do banku;
4. nie mogą mieć charakteru blankietowego.”

Co powinien zrobić sąd w sprawie o WIBOR

Wedle Rzecznika sąd każdorazowo powinien zbadać aspekty procesu zawierania umowy, w tym obowiązujące wówczas procedury, stosowany w danym banku model systemu zarządzania, stosowanie się danego banku do kodeksów etycznych (dobrych praktyk) i rekomendacji organu nadzoru, co pozwoli ustalić czy w danej sprawie bank przestrzegał określonych, wysokich standardów oraz czy działał zgodnie z prawem, otoczeniem regulacyjnym, ale też dobrymi obyczajami.

Reakcja banków i instytucji nadzorczych

Banki bronią swoich praktyk, twierdząc, że klauzule zmiennego oprocentowania są jasne i zgodne z obowiązującym prawem. Jednakże pod presją opinii publicznej i organów nadzoru, zobowiązały się do przeprowadzenia szczegółowych analiz swoich umów kredytowych. Również instytucje nadzoru, takie jak Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, monitorują sytuację, mając na uwadze stabilność rynku finansowego i ochronę interesów kredytobiorców. 

Podsumowanie

Konflikt prawny między kredytobiorcami a bankami wokół kredytów opartych o wskaźnik WIBOR to narastający problem, który nie tylko budzi wiele emocji, ale także stawia pod znakiem zapytania uczciwość i transparentność praktyk bankowych. Pogląd Rzecznika Finansowego stanowi ważny krok w kierunku uregulowania tych kwestii i ochrony interesów konsumentów na rynku finansowym.

Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią adwokacką celem sprawdzenia Twojej umowy kredytu złotowego.