Obliczanie zachowku to skomplikowana sprawa. Dlatego, aby w pewnym stopniu ułatwić te kwestie, wskazujemy najważniejsze założenia.

W związku z poczynionymi przez spadkodawcę darowiznami często pojawia się problem – czy daną darowiznę uwzględniać przy obliczaniu zachowku czy też nie?

Zgodnie z przepisami art. 993 i następnymi Kodeksu cywilnego – przy obliczaniu zachowku doliczamy: darowizny i zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.

Czy chodzi o wszystkie darowizny?

Nie – darowizny, które doliczamy to darowizny poczynione przez spadkodawcę: na rzecz spadkodawców i osób uprawnionych do zachowku, i to niezależnie od czasu ich dokonania.

Których darowizn nie doliczamy?

Darowizn drobnych, zwyczajowo przyjętych w danych stosunkach – o tym czy darowizna jest drobna należy przesądzić indywidualnie w każdym konkretnym przypadku darowizn dokonanych przez spadkodawcę dawniej niż 10 lat od dnia otwarcia spadku poczynionych na rzecz osób niebędących spadkobiercami lub uprawnionymi do zachowku.

 

 

UWAGA! Należy zatem pamiętać, iż darowizny poczynione na rzecz spadkobiercy lub osoby uprawnionej do zachowku są zawsze doliczane, a darowizny na rzecz osoby niebędącej spadkobiercą lub osobą uprawnioną do zachowku są doliczane tylko i wyłącznie wtedy, gdy zostały dokonane nie dawniej niż 10 lat od dnia otwarcia spadku.

 

Czy istnieją jeszcze jakieś darowizny, których nie doliczamy przy uwzględnianiu wysokości zachowku?

Oczywiście! Należy pamiętać, że przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu (dzieci, wnuki, prawnuki, itd.) nie doliczamy darowizn poczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych, chyba że darowizny dokonano na mniej niż 300 dni przed urodzeniem się zstępnego. Z kolei, przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się darowizn poczynionych przez spadkodawcę przed zawarciem z nim małżeństwa.