ZASADA: W przypadku gdy osoba, na której rzecz został uczyniony zapis, nie chce lub nie może być zapisobiercą, obciążony zapisem zostaje zwolniony od obowiązku jego wykonania, powinien jednak w braku odmiennej woli spadkodawcy wykonać dalsze zapisy.

 

Brak woli lub możliwości bycia zapisobiercą

W sytuacji gdy osoba powołana jako zapisobierca zwykły nie chce (np. z uwagi na odrzucenie zapisu lub nie może być, np. z uwagi na uznanie jej za niegodną) być zapisobiercą, przewidziano zwolnienie obciążonego tym zapisem od obowiązku jego wykonania.

Jednakże gdyby zapis ten był obciążony dalszym zapisem lub zapisami, to – w przypadku braku odmiennej woli spadkodawcy wyrażonej w testamencie, podmiot obciążony pierwotnym zapisem zwykłym (który w wyniku powyższego nie musi być już wykonywany) będzie zobligowany do wykonania dalszych zapisów.

Inna wola spadkodawcy

Spadkodawca w testamencie może ustanowić zapisobiercę podstawionego.

Wówczas, w sytuacji gdy pierwotnie ustanowiony zapisobierca nie chce lub nie może dziedziczyć, obowiązek wykonania zapisu pozostanie w mocy, z tym że zobowiązany do jego wykonania będzie musiał świadczyć na rzecz zapisobiercy podstawionego.

Zapisobierca podstawiony będzie zobowiązany do wykonania dalszego zapisu, jeśli ten ostatni został zastrzeżony przez testatora.

Odpowiednie zastosowanie instytucji przyrostu

W przypadku kiedy spadkodawca powołał dwóch lub więcej zapisobierców do tego samego zapisu zwykłego, a jeden lub niektórzy z nich nie chcą lub nie mogą być zapisobiercami, to przeznaczone im udziały w tym zapisie przypadną pozostałym zapisobiercom, na których rzecz zapis ten został ustanowiony, chyba że spadkodawca wykluczył w testamencie działanie instytucji przyrostu.

W takiej sytuacji obowiązek wykonania dalszych zapisów nie wygaśnie w części, która miała przypaść tym zapisobiercom, którzy nie chcą lub nie mogą być zapisobiercami, lecz przejdzie w tej części na tych zapisobierców, którzy uzyskali zwiększenie udziałów w prawie majątkowym przypadającym na mocy zapisu zwykłego z tytułu przyrostu.